Το κρυφό πρόγραμμα σπουδών στη σχολική Φυσική Αγωγή: Απόψεις φοιτητών/φοιτητριών

Συγγραφείς

  • Ευανθία Μαρία Φραγκογούλα Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
  • Κυριακή Εμμανουηλίδου Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
  • Βασιλική Δέρρη Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
  • Φίλιππος Φιλίππου Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Λέξεις-κλειδιά:

κρυφό πρόγραμμα σπουδών, φυσική αγωγή, τριτοβάθμια εκπαίδευση

Περίληψη

Η αθέατη πλευρά του προγράμματος σπουδών της σχολικής Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) ενισχύει ή απομακρύνει τα παιδιά από την υιοθέτηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η καταγραφή των απόψεων των φοιτητών/τριών, ως μελλοντικών διδασκόντων, για τις διδακτικές αποφάσεις και συμπεριφορές εκπαιδευτικών φυσικής αγωγής που μπορεί να αποτελέσουν θετικά ή αρνητικά μηνύματα του κρυφού προγράμματος σπουδών. Συμμετέχοντες ήταν 102 τελειόφοιτοι του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που απάντησαν εθελοντικά και ανώνυμα σε ερωτηματολόγιο με τη χρήση 5/βαθμης κλίμακας διαβάθμισης και αιτιολόγησαν τις απαντήσεις τους. Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι οι φοιτητές/τριες εντόπισαν τα στοιχεία του κρυφού προγράμματος που σχετίζονται με την ανάγκη ύπαρξης ποικιλομορφίας δραστηριοτήτων, την καλλιέργεια της ατομικής υπευθυνότητας των παιδιών, την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της κριτικής τους σκέψης αλλά και με τις προσδοκίες των εκπαιδευτικών σύμφωνα με τις κινητικές ικανότητες των παιδιών. Ωστόσο δεν εντόπισαν στην πλειοψηφία τους τα κρυφά μηνύματα για την υποτίμηση της αξίας/σημαντικότητας του μαθήματος, τις έμφυλες διακρίσεις των αθλημάτων και την ανάγκη καλλιέργειας κοινωνικών δεξιοτήτων. Τα αποτελέσματα αποτελούν πληροφοριακό υλικό για την εστίαση των διδασκόντων στα πανεπιστήμια στην εξάλειψη υπολειπόμενων αντιλήψεων που πιθανά αποτυπώνουν εσφαλμένες μαθητικές εμπειρίες των φοιτητών/τριών από το μάθημα της ΦΑ.

Αναφορές

AL-Khrisat, F., Alzghoul, N., & Hussein, A. (2021). The Degree of Implementing the Elements of Hidden Curriculum in Physical Education Lesson. Journal of Education and Practice. https://doi.org/10.7176/JEP/12-1-07

Βενέτης, Σ. (2015). Το παράλληλο πρόγραμμα σπουδών στο μάθημα της πληροφορικής και οι επικρατούσες αντιλήψεις στη σχολική κοινότητα. Διδακτορική Διατριβή. Πάντειο Πανεπιστήμιο, Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Τμήμα Ψυχολογίας. https://doi.org/10.12681/eadd/35596

Βίτσου, Μ. (2007). «Επίσημο» και «κρυφό» Αναλυτικό Πρόγραμμα στο χώρο της προσχολικής εκπαίδευσης της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης: Ένα εθνογραφικό παράδειγμα. Μεταπτυχιακή Διατριβή. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης.

Bain, L. L. (1976). Description of the Hidden Curriculum in Secondary Physical Education. Research Quarterly. American Alliance for Health, Physical Education and Recreation, 47(2), 154–160. https://doi.org/10.1080/10671315.1976.10615355

Carl, J., Bryant, A. S., Edwards, L. C., Bartle, G., Birch, J. E., Christodoulides, E., … Elsborg, P. (2023). Physical literacy in Europe: The current state of implementation in research, practice, and policy. Journal of Exercise Science & Fitness, 21(1), 165–176. https://doi.org/10.1016/j.jesf.2022.12.003

Chepyator-Thomson, J. R., & Ennis, C. D. (1997). Reproduction and Resistance to the Culture of Femininity and Masculinity in Secondary School Physical Education. Research Quarterly for Exercise and Sport, 68(1), 89–99. https://doi.org/10.1080/02701367.1997.10608870

Corbin, C. B. (2021). Conceptual physical education: A course for the future. Journal of Sport and Health Science, 10(3), 308–322. https://doi.org/10.1016/j.jshs.2020.10.004

Δέρρη, Β., Εμμανουηλίδου, Κ., & Βασιλειάδου, Ο. (2014). Ψηφιακό Σχολείο. Νέα Πιλοτικά Προγράμματα Σπουδών. Οδηγός για τον εκπαιδευτικό της Φυσικής Αγωγής στο δημοτικό σχολείο. http://repository.edulll.gr/edulll/bitstream/10795/1892/3/1892_%ce%9f%ce%94%ce%97%ce%93%ce%9f%ce%a3_%ce%a6%ce%a5%ce%a3%ce%99%ce%9a%ce%97_%ce%91%ce%93%ce%a9%ce%93%ce%97_%ce%94%ce%97%ce%9c%ce%9f%ce%a4%ce%99%ce%9a%ce%9f%ce%a5.pdf

Dickerson, Linda W. (2007). Postmodern View of the Hidden Curriculum. Electronic Theses and Dissertations. 455. Georgia Southern University. https://digitalcommons.georgiasouthern.edu/etd/455

Fernández-Balboa, J.-M. (1993). Sociocultural Characteristics of the Hidden Curriculum in Physical Education. Quest, 45(2), 230–254. https://doi.org/10.1080/00336297.1993.10484086

Filiz, B., & Doğan, Y. (2014). Evaluation of the Physical Education Teachers Behaviors in Terms of Hidden Program in the Light of Students’ Views. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 21-50.

Griggs, G., & Fleet, M. (2021). Most People Hate Physical Education and Most Drop Out of Physical Activity: In Search of Credible Curriculum Alternatives. Education Sciences, 11(11), 701. https://doi.org/10.3390/educsci11110701

Hendry, L. B., & Welsh, J. (1981). Aspects of the Hidden Curriculum: Teachers’ and Pupils’ Perceptions in Physical Education. International Review of Sport Sociology, 16(4), 27–42. https://doi.org/10.1177/101269028101600403

Hopper, T. F. (1993). Learning to teach in elementary physical education: The hidden curriculum. Master Thesis. University of Alberta, Department of Physical Education and Sport Studies. https://doi.org/10.7939/R3FF3M71K

Hyndman, B., Mahony, L., Te Ava, A., Smith, S., & Nutton, G. (2017). Complementing the Australian primary school Health and Physical Education (HPE) curriculum: Exploring children’s HPE learning experiences within varying school ground equipment contexts. Education 3-13, 45(5), 613–628. https://doi.org/10.1080/03004279.2016.1152282

Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ)/Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ) (2021). Νέα Προγράμματα σπουδών. http://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli

Irwin, C. C., Doig, S. R., & Corbin, C. B. (2017). Advanced-placement Physical Education: An Opportunity to Act. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 88(7), 7–9. https://doi.org/10.1080/07303084.2017.1343596

Jung, J., Ressler, J., & Linder, A. (2018). Exploring the Hidden Curriculum in Physical Education. Advances in Physical Education, 08(02), 253–262. https://doi.org/10.4236/ape.2018.82023

Kirk, D. (1992). Physical Education, Discourse, and Ideology: Bringing the Hidden Curriculum Into View. Quest, 44(1), 35–56. https://doi.org/10.1080/00336297.1992.10484040

Koekoek, J., & Knoppers, A. (2020). Gender Categorizations During Group Work in Physical Education. Journal of Teaching in Physical Education, 39(2), 196–205. https://doi.org/10.1123/jtpe.2018-0189

Kviz, F. J. (2020). Conducting health research principles, process, and methods. Sage.

McKenzie, T. L., Marshall, S. J., Sallis, J. F., & Conway, T. L. (2000). Student Activity Levels, Lesson Context, and Teacher Behavior during Middle School Physical Education. Research Quarterly for Exercise and Sport, 71(3), 249–259. https://doi.org/10.1080/02701367.2000.10608905

Mitchell, S. A., & Walton-Fisette, J. L. (2022). The essentials of teaching physical education: Curriculum, instruction, and assessment (2nd edition). Human Kinetics, Inc.

Mohamed Nasr El Din, M., & Mohamed Fathy Ali, H. (2017). Evaluation of the Role of Hidden Curriculum in Developing the Educational Process in Faculties of Physical Education. Assiut Journal of Sport Science and Arts, 2017(1), 186–216. https://doi.org/10.21608/ajssa.2017.138431

Munk, M., & Agergaard, S. (2018). Listening to students’ silences – a case study examining students’ participation and non-participation in physical education. Physical Education and Sport Pedagogy, 23(4), 371–386. https://doi.org/10.1080/17408989.2018.1441393

Özdemir, N. (2018). The Relationship between Hidden Curriculum Perception and University Life Quality in Sports Education. Universal Journal of Educational Research, 6(4), 742–750. https://doi.org/10.13189/ujer.2018.060417

Παπαϊωάννου, Α., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2007). Για μια καλύτερη Φυσική Αγωγή. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη.

Portelli, J. P. (1993). Exposing the hidden curriculum. Journal of Curriculum Studies, 25(4), 343–358. https://doi.org/10.1080/0022027930250404

Rønholt, H. (2002). ‘It’s Only the Sissies …’: Analysis of Teaching and Learning Processes in Physical Education: A Contribution to the Hidden Curriculum. Sport, Education and Society, 7(1), 25–36. https://doi.org/10.1080/13573320120113558

Valencia-Peris, A., Salinas-Camacho, J., & Martos-García, D. (2020). Hidden Curriculum in Physical Education: A Case Study. Apunts Educación Física y Deportes, 141, 33–40. https://doi.org/10.5672/apunts.2014-0983.es.(2020/3).141.04

Vallance, E. (1974). Hiding the hidden curriculum: An interpretation of the language of justification in nineteenth-century educational reform. Curriculum Theory Network, 4(1), 5–22.

World Health Organization (2023). World Health Statistics: Monitoring health for the sdgs, sustainable development goals. https://www.who.int/publications/i/item/9789240074323

Λήψεις

Δημοσιευμένα

2024-07-10

Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές

Φραγκογούλα Ε. Μ., Εμμανουηλίδου Κ. ., Δέρρη Β., & Φιλίππου Φ. (2024). Το κρυφό πρόγραμμα σπουδών στη σχολική Φυσική Αγωγή: Απόψεις φοιτητών/φοιτητριών. Άθληση και Κοινωνία, 1, 50–63. ανακτήθηκε από https://ojs.staff.duth.gr/ojs/index.php/ExSoc/article/view/529

Τεύχος

Ενότητα

Παιδαγωγικά, Διδακτική της Φυσικής Αγωγής, Αθλητική Ψυχολογία