Η Ποδοσφαιρική Οπαδική Βία στον Ημερήσιο Τύπο (1920-2010)
Λέξεις-κλειδιά:
οπαδοί ποδοσφαίρου, ΜΜΕ, τύπος, βίαια επεισόδια, επικίνδυνος οπαδόςΠερίληψη
Στο άρθρο αυτό επιχειρείται μια κριτική επισκόπηση ενός ενδεικτικού ερευνητικού υλικού από τις δημοσιογραφικές παρουσιάσεις των βίαιων περιστατικών κατά τις ποδοσφαιρικές συναντήσεις στον ημερήσιο Τύπο από τη δεκαετία του 1920 έως τα τέλη της δεκαετίας του 2000. Αυτή η διαχρονική μελέτη θέτει ουσιαστικά δύο ερευνητικά ζητήματα. Το πρώτο ζήτημα αφορά το πως αυτά τα περιστατικά παρουσιάζονται στον ημερήσιο Τύπο της εκάστοτε περιόδου, ενώ το δεύτερο αφορά το βαθμό συσχέτισης αυτών των δημοσιογραφικών πρακτικών με τις κοινωνικο-πολιτισμικές και πολιτικές συνθήκες. Η μελέτη ανιχνεύει πλεονάζουσα παρουσία στοιχείων εντυπωσιασμού στο δημοσιογραφικό αφήγημα και στην προβολή των εντάσεων μεταξύ οπαδών κατά τις αθλητικές συναντήσεις. Παράλληλα, αναδεικνύει τη συσχέτιση της δημοσιογραφικής ρητορικής και της νοηματοδότησης της βίαιης συμπεριφοράς των οπαδών, ως ακραίας και παρεκκλίνουσας, με το ιστορικό της πλαίσιο. Ειδικότερα φαίνεται ότι αυτή ακολουθεί περιόδους ύφεσης και έξαρσης, γεγονός που συσχετίζεται με περιόδους πολιτικής και οικονομικής έντασης.
Αναφορές
Αβδελά, Ε. (2005). "Φθοροποιοί και ανεξέλεγκτοι απασχολήσεις": ο ηθικός πανικός για τη νεολαία στη μεταπολεμική Ελλάδα. Σύγχρονα Θέματα, 90, 30-43.
Βρύζας, Κ. (2015). Ο εντυπωσιασμός στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 61, 97–123. https://doi.org/10.12681/grsr.965 (Ανακτήθηκε 20.3.2022).
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1996, Απρίλιος 25). Έκθεση σχετικά με τον χουλιγκανισμό και την ελεύθερη κυκλοφορία των οπαδών του ποδοσφαίρου. Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE). Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Έγγραφο συνόδου.
Zαϊμάκης, Γ. (2018). Νεολαία, συλλογική μνήμη και οπαδισμός στην Ελλάδα την περίοδο της Μεταπολίτευσης, στο Κ. Κατσάπης (επιμ.) Οι απείθαρχοι. Κείμενα για την ιστορία της νεανικής αναίδειας τη μεταπολεμική περίοδο (σσ. 39-72). Αθήνα, Εκδόσεις Οκτώ.
Καραμπάτης, Δ. (1929, Ιανουάριος 29). Οι χθεσινοί αγώνες. Εμπρός, 5.
Καρδάσης, Β. (1997). Κατάλογος ιστορικού αρχείου Ολυμπιακού Πειραιώς. Εκδ. δοκιμές.
Κιτροέφ, Α. (2010). Ελλάς, Ευρώπη, Παναθηναϊκός! 100 χρόνια ελληνικής ιστορίας, 1908-2008. Greekworks.com
Kουράκης, Ν. (1998). Η Βία στα Ελληνικά Γήπεδα-μεταξύ Θεωρίας και Πραγματικότητας, Πρακτικά του 2ου Νομικού Συνεδρίου Συλλόγου Αποφοίτων Κολλεγίου Αθηνών (Σ.Α.Κ.Α.), µε θέμα: Δικαιοσύνη & Αθλητισμός. Αθήνα: Π. Ν. Σάκκουλας.
Κουράκης, Ν. (1988). Έκθεση για τη βία στα ελληνικά γήπεδα. Αθήνα: XIII Άτυπη Διάσκεψη Υπουργών Αθλητισμού των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Cohen, S. (2002). Folk Devils and Moral Panics: The Creation of the Mods and Rockers, Third edition, Martin Robertson, Oxford.
Μαυραγάνης, Ε. Ξ. (1972, Ιούνιος 11). Δια τα επεισόδια εις τον αγώνα «Άρεως»-«ΠΑΟΚ». Η δίκη των δύο ποδοσφαιριστών, Μακεδονία, 10.
Νικολαΐδης, Α. (2009). Μέσα μαζικής επικοινωνίας και Χουλιγκανισμός: Προς μια θεωρητική (ανα) σύνθεση, δοκιμές, 15 (Άνοιξη 2009):155-173.
Spaaij, R. (2011) Mindless thugs running riot? Mainstream, alternative and online media representations of football crowd violence. Media International Australia, 140 (August 2011): 126-136.
Τσουκαλά, Α. (2013). Περί “Επικινδυνότητας” της Οπαδικής βίας. Πολιτικά παιχνίδια εξουσίας σε Ιταλία και Ελλάδα. Στο Γ. Ζαϊμάκης & Ν. Κοταρίδης, Ποδόσφαιρο και Κοινότητες Οπαδών. Αντιπαλότητες και πολιτικές της ταυτότητας (σσ. 202-220). Πλέθρον.
Hall, S. (1978) The treatment of ‘football hooliganism’ in the press, στο R. Ingham & S. Hall, J. Clarke, P. Marsh, J. Donovan, ‘Football hooliganism’: The wider context, Inter-Action Inprint, London, UU. 17-18.
Choumerianos, M. & Tsoumas, A. (2020). Fandom fanzine as a sui generis expression of fandom culture: the “Efimeridaki” of the A.E.K F.C Original 21 fan club (1986-1996). European Studies in Sports History, 13: 265-286.
Πηγές
Αθανασόπουλος, Α. (2008). “«Καρκίνωμα» που κατατρώει τον αθλητισμό διεθνώς”. https://www.tovima.gr/2008/11/25/politics/karkinwma-poy-katatrwei-ton-athlitismo-diethnws/ (Ανακτήθηκε 20.3.2022).
[Ανώνυμος], (1930, Ιούνιος 17). Οι οπαδοί του «Ολυμπιακού» εν αναβρασμώ. Εμπρός, 3.
[Ανώνυμος], (1932, Νοέμβριος 7). Οι χθεσινοί αγώνες Κυπέλλου. Μακεδονία, 3.
[Ανώνυμος], (1937, Ιανουάριος 18). Διαδηλούμεν τον αποτροπιασμό μας. Αθλητισμός, 7.
[Ανώνυμος], (1957, Μάιος 21). Ολυμπιακός -Δόξα Δράμα, Μακεδονία, 7.
[Ανώνυμος], (1973, Δεκέμβριος 25). Αιματηρά επεισόδια μετά το ντέρμπυ Νάπολι - Μίλαν, Μακεδονία, 1.
[Ανώνυμος], (1973, Οκτώβριος 16). Αι ομάδες μας εις την κορυφήν. Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1974, Οκτωβρίου 24). Τα επεισόδια των αγώνων, Μακεδονία, 6.
[Ανώνυμος], (1975, Απρίλιος 17). Πρωτοφανή για τα ελληνικά γήπεδα τα έκτροπα της Κυριακής. Αγανάκτηση για τη βάρβαρη επίθεση εναντίων των παικτών του δικεφάλου στον Πειραιά. Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1975, Ιανουάριος 21). Κύμα βίας εις τα πρωταθλήματα, Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1976, Φεβρουάριος 25). Νέα διερεύνηση ενός παλιού προβλήματος. Η βία μπορεί να εξαλειφθή;, Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1977, Ιανουάριος 8). Άγρια Σφαγή. Σφαγιαζμός του Ηρακλή και φοβερά επεισόδια στο Καυτατζόγλειο, Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1980, Μάρτιος 18). Οργισμένοι φίλαθλοι κατέστρεψαν το γήπεδο του Απόλλωνα Αθηνών, Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1981, Ιανουάριος 14). Απαράδεκτη η στάση μικρής μερίδας φιλάθλων, Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1981, Ιούνιος 18). Πρωτοφανής θα είναι η εξόρμηση των οπαδών του ΠΑΟΚ στην Αθήνα. Μακεδονία, 4.
[Ανώνυμος], (1997, Δεκεμβρίου 7). Οι εξόριστοι. Κυριακάτική Ελευθεροτυπία, 4.
[Ανώνυμος], «Άγριος ξυλοδαρμός οπαδού της AEK. Οι ανεγκέφαλοι έδερναν, οι αστυνομικοί έβλεπαν!», https://www.tanea.gr/2006/03/07/sports/oi-anegkefaloi-edernan-oi-astynomikoi-eblepan (Ανακτήθηκε 20.3.2022).
[Ανώνυμος], «Ανεγκέφαλοι χούλιγκαν πήγαν να τινάξουν ένα οικοδομικό τετράγωνο στον αέρα!», https://www.newsit.gr/ellada/anegkefaloi-xoyligkan-pigan-na-tinaksoyn-ena-oikodomiko-tetragono-ston-aera/1889778/ (Ανακτήθηκε 20.3.2022).
[Ι.Β.] (1928, Ιούνιος 21). Αθλητική κίνησις. Εμπρός, σ. 6.
Νομοθετικό Διάταγμα 4000», «Περί καταστολής αξιόποινων τινών πράξεων και συμπληρώσεως του άρθρου 6 του κώδικος ποινικής δικονομίας», 31.10.1959, ΦΕΚ 233.
Χρονόπουλος, Γ. «Αίμα για αίμα, με τη … χορηγία του κράτους», https://sport-retro.gr/xaralampos-mplionas-ael-larisa-paok-dolofonia-alkazar-1986/ (Ανακτήθηκε 18.3.2022).
Λήψεις
Δημοσιευμένα
Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
Τεύχος
Ενότητα
Άδεια
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:
α. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
β. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
γ. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας
