Football Fans Violence in the Greek Daily Press (1920-2010)

Authors

  • Athanasios Tsoumas Panteion University

Keywords:

football fans, media, press, violent incidents, dangerous fans

Abstract

This article attempts a critical review of indicative research material from journalistic presentations of violent incidents during football matches in the Greek daily press from the 1920s to the late 2000s. This longitudinal study essentially poses two research questions. The first issue concerns how these incidents are presented in the daily press of each period, while the second concerns the degree of correlation of these journalistic practices with socio-cultural and political conditions. The study detects an over-presence of impression elements in the journalistic narrative and projection of tensions between fans during sports meetings. At the same time, it highlights the correlation between the journalistic rhetoric and the interpretation of the violent behavior of the fans, as extreme and deviant, with its historical context. In particular, it seems that this follows periods of recession and boom, which is associated with periods of political and economic tension.

References

Αβδελά, Ε. (2005). "Φθοροποιοί και ανεξέλεγκτοι απασχολήσεις": ο ηθικός πανικός για τη νεολαία στη μεταπολεμική Ελλάδα. Σύγχρονα Θέματα, 90, 30-43.

Βρύζας, Κ. (2015). Ο εντυπωσιασμός στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 61, 97–123. https://doi.org/10.12681/grsr.965 (Ανακτήθηκε 20.3.2022).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1996, Απρίλιος 25). Έκθεση σχετικά με τον χουλιγκανισμό και την ελεύθερη κυκλοφορία των οπαδών του ποδοσφαίρου. Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE). Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Έγγραφο συνόδου.

Zαϊμάκης, Γ. (2018). Νεολαία, συλλογική μνήμη και οπαδισμός στην Ελλάδα την περίοδο της Μεταπολίτευσης, στο Κ. Κατσάπης (επιμ.) Οι απείθαρχοι. Κείμενα για την ιστορία της νεανικής αναίδειας τη μεταπολεμική περίοδο (σσ. 39-72). Αθήνα, Εκδόσεις Οκτώ.

Καραμπάτης, Δ. (1929, Ιανουάριος 29). Οι χθεσινοί αγώνες. Εμπρός, 5.

Καρδάσης, Β. (1997). Κατάλογος ιστορικού αρχείου Ολυμπιακού Πειραιώς. Εκδ. δοκιμές.

Κιτροέφ, Α. (2010). Ελλάς, Ευρώπη, Παναθηναϊκός! 100 χρόνια ελληνικής ιστορίας, 1908-2008. Greekworks.com

Kουράκης, Ν. (1998). Η Βία στα Ελληνικά Γήπεδα-μεταξύ Θεωρίας και Πραγματικότητας, Πρακτικά του 2ου Νομικού Συνεδρίου Συλλόγου Αποφοίτων Κολλεγίου Αθηνών (Σ.Α.Κ.Α.), µε θέμα: Δικαιοσύνη & Αθλητισμός. Αθήνα: Π. Ν. Σάκκουλας.

Κουράκης, Ν. (1988). Έκθεση για τη βία στα ελληνικά γήπεδα. Αθήνα: XIII Άτυπη Διάσκεψη Υπουργών Αθλητισμού των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Cohen, S. (2002). Folk Devils and Moral Panics: The Creation of the Mods and Rockers, Third edition, Martin Robertson, Oxford.

Μαυραγάνης, Ε. Ξ. (1972, Ιούνιος 11). Δια τα επεισόδια εις τον αγώνα «Άρεως»-«ΠΑΟΚ». Η δίκη των δύο ποδοσφαιριστών, Μακεδονία, 10.

Νικολαΐδης, Α. (2009). Μέσα μαζικής επικοινωνίας και Χουλιγκανισμός: Προς μια θεωρητική (ανα) σύνθεση, δοκιμές, 15 (Άνοιξη 2009):155-173.

Spaaij, R. (2011) Mindless thugs running riot? Mainstream, alternative and online media representations of football crowd violence. Media International Australia, 140 (August 2011): 126-136.

Τσουκαλά, Α. (2013). Περί “Επικινδυνότητας” της Οπαδικής βίας. Πολιτικά παιχνίδια εξουσίας σε Ιταλία και Ελλάδα. Στο Γ. Ζαϊμάκης & Ν. Κοταρίδης, Ποδόσφαιρο και Κοινότητες Οπαδών. Αντιπαλότητες και πολιτικές της ταυτότητας (σσ. 202-220). Πλέθρον.

Hall, S. (1978) The treatment of ‘football hooliganism’ in the press, στο R. Ingham & S. Hall, J. Clarke, P. Marsh, J. Donovan, ‘Football hooliganism’: The wider context, Inter-Action Inprint, London, UU. 17-18.

Choumerianos, M. & Tsoumas, A. (2020). Fandom fanzine as a sui generis expression of fandom culture: the “Efimeridaki” of the A.E.K F.C Original 21 fan club (1986-1996). European Studies in Sports History, 13: 265-286.

Πηγές

Αθανασόπουλος, Α. (2008). “«Καρκίνωμα» που κατατρώει τον αθλητισμό διεθνώς”. https://www.tovima.gr/2008/11/25/politics/karkinwma-poy-katatrwei-ton-athlitismo-diethnws/ (Ανακτήθηκε 20.3.2022).

[Ανώνυμος], (1930, Ιούνιος 17). Οι οπαδοί του «Ολυμπιακού» εν αναβρασμώ. Εμπρός, 3.

[Ανώνυμος], (1932, Νοέμβριος 7). Οι χθεσινοί αγώνες Κυπέλλου. Μακεδονία, 3.

[Ανώνυμος], (1937, Ιανουάριος 18). Διαδηλούμεν τον αποτροπιασμό μας. Αθλητισμός, 7.

[Ανώνυμος], (1957, Μάιος 21). Ολυμπιακός -Δόξα Δράμα, Μακεδονία, 7.

[Ανώνυμος], (1973, Δεκέμβριος 25). Αιματηρά επεισόδια μετά το ντέρμπυ Νάπολι - Μίλαν, Μακεδονία, 1.

[Ανώνυμος], (1973, Οκτώβριος 16). Αι ομάδες μας εις την κορυφήν. Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1974, Οκτωβρίου 24). Τα επεισόδια των αγώνων, Μακεδονία, 6.

[Ανώνυμος], (1975, Απρίλιος 17). Πρωτοφανή για τα ελληνικά γήπεδα τα έκτροπα της Κυριακής. Αγανάκτηση για τη βάρβαρη επίθεση εναντίων των παικτών του δικεφάλου στον Πειραιά. Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1975, Ιανουάριος 21). Κύμα βίας εις τα πρωταθλήματα, Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1976, Φεβρουάριος 25). Νέα διερεύνηση ενός παλιού προβλήματος. Η βία μπορεί να εξαλειφθή;, Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1977, Ιανουάριος 8). Άγρια Σφαγή. Σφαγιαζμός του Ηρακλή και φοβερά επεισόδια στο Καυτατζόγλειο, Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1980, Μάρτιος 18). Οργισμένοι φίλαθλοι κατέστρεψαν το γήπεδο του Απόλλωνα Αθηνών, Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1981, Ιανουάριος 14). Απαράδεκτη η στάση μικρής μερίδας φιλάθλων, Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1981, Ιούνιος 18). Πρωτοφανής θα είναι η εξόρμηση των οπαδών του ΠΑΟΚ στην Αθήνα. Μακεδονία, 4.

[Ανώνυμος], (1997, Δεκεμβρίου 7). Οι εξόριστοι. Κυριακάτική Ελευθεροτυπία, 4.

[Ανώνυμος], «Άγριος ξυλοδαρμός οπαδού της AEK. Οι ανεγκέφαλοι έδερναν, οι αστυνομικοί έβλεπαν!», https://www.tanea.gr/2006/03/07/sports/oi-anegkefaloi-edernan-oi-astynomikoi-eblepan (Ανακτήθηκε 20.3.2022).

[Ανώνυμος], «Ανεγκέφαλοι χούλιγκαν πήγαν να τινάξουν ένα οικοδομικό τετράγωνο στον αέρα!», https://www.newsit.gr/ellada/anegkefaloi-xoyligkan-pigan-na-tinaksoyn-ena-oikodomiko-tetragono-ston-aera/1889778/ (Ανακτήθηκε 20.3.2022).

[Ι.Β.] (1928, Ιούνιος 21). Αθλητική κίνησις. Εμπρός, σ. 6.

Νομοθετικό Διάταγμα 4000», «Περί καταστολής αξιόποινων τινών πράξεων και συμπληρώσεως του άρθρου 6 του κώδικος ποινικής δικονομίας», 31.10.1959, ΦΕΚ 233.

Χρονόπουλος, Γ. «Αίμα για αίμα, με τη … χορηγία του κράτους», https://sport-retro.gr/xaralampos-mplionas-ael-larisa-paok-dolofonia-alkazar-1986/ (Ανακτήθηκε 18.3.2022).

Published

2023-09-24

How to Cite

Τσούμας Α. (2023). Football Fans Violence in the Greek Daily Press (1920-2010). Exercise and Society, 2, 70–82. Retrieved from http://ojs.staff.duth.gr/ojs/index.php/ExSoc/article/view/509

Issue

Section

PART I: VIOLENCE IN GREEK ATHLETICS: THE CASE OF FOOTBALL